Een land binnen het land zijn veronderstelt drie dingen:
- Van bestaande collectieve zaken beschermen door ze te onttrekken aan de logica van roofzucht en privatisering.
- Gebieden en tijd actief gemeenschappelijk maken.
- De straten, wijken, gemeenten, velden, fabrieken, werkplaatsen heroveren; gemeenschappen van intenties en gemeenschappelijke bassins creëren.
De mechanismen van het land in een land zijn de Bri-Co (Bureau voor Onderzoek en Investering in het Gemeenschappelijke).
Dit project is begonnen met het mobiliseren van enkele bevindingen van de enquête Noir Jaune Blues.
Dit project begon met de mobilisatie van bepaalde bevindingen uit het onderzoek Noir Jaune Blues. Dit onderzoek veroorzaakte ophef bij de publicatie in januari 2017 en bracht de ontbinding van sociale banden aan het licht. Tussen de vragen die door dit onderzoek aan het licht werden gebracht, stond de toekomst van sociale cohesie centraal in een globale context van het verlies van betekenis en vertrouwen in de democratie.
Het begeleiden van deze overgang op een democratische en sociale manier betekent het creëren van burgerlijke openbare ruimtes op verschillende niveaus, te beginnen op buurtniveau. Het is via deze burgerlijke openbare ruimtes dat burgers (zichtbaar en onzichtbaar), vertrekkend vanuit de vraag van herstel, een ruimte zullen hebben waar "ik zal doen" samengaat met "jij zult doen" om te komen tot "wij stellen voor, bedenken, eisen en weigeren".
De rol van het Europees Volkhuis (MPEVH) is om, via dit project, bij te dragen aan het voorkomen van ernstige sociale uitsluiting tijdens het lopende economische en maatschappelijke overgangsproces. Het project is gebaseerd op de veronderstelling dat een proces van democratisering (of terugkeer naar de democratie) vereist dat deze krachten nader tot elkaar komen vanuit de dichtstbijzijnde leefomgeving van elke burger, namelijk de wijken bestaande uit 5000-6000 inwoners, inclusief de plaatselijke verenigingen die op hun grondgebied zijn gevestigd.
Acteurs des Temps Présents in Brussels,
de lokale "Tout Autre Chose"-verenigingen van Sint-Gillis in Namen,
de Mouvement Ouvrier Chrétien in Namen,
de générale de Présence et Action Culturelles
de nationale du Centre d’Action laïque
de Centre Régional d’Appui à la Cohésion Sociale (CRAcs-CBAI)
de gemeentelijke coördinatoren
de VZW's voor sociale cohesie in de betreffende wijken.
Vier fasen zijn nodig voor een goed verloop van de BRI-Co:
Eén van de methodologische specificiteiten van BRI-Co is het introduceren van externe partijen (het zijn niet bekende lokale actoren die de BRI-Co uitvoeren, maar eerder 'derden') en het vermijden van institutionele connotaties (BRI-Co worden gehouden in lege winkels of ongebruikte begane grond).
De voorbereidingsfase omvat het identificeren van beschikbare ruimtes en het leggen van contacten en ontmoetingen met actieve verenigingen in het gebied. Na afloop van de BRI-Co zal het werk worden gerestitueerd en zullen lokale verenigingen hun plek weer innemen voor het vervolg van het werk.
In het voorbereidingsproces voor het openen van een BRI-Co is ook de organisatie van een wandeling opgenomen, een essentieel onderdeel dat het mogelijk maakt om vertrouwd te raken met de buurt en de omgeving in hun volledigheid, en om de eerste relaties met mensen uit de buurt te beginnen opbouwen. Deze wandeling fungeert als een toegangspas. Het is daarom interessant dat deze wordt begeleid door een of twee representatieve personen die als ambassadeurs kunnen fungeren voor de toekomst.
Na de ontmoetingen en deze eerste collectieve initiatief, wordt een toezichtcomité gevormd. Dit comité zal bestaan uit betrokken mensen die in de buurt wonen, lokale verenigingen en deelnemers aan andere reeds uitgevoerde BRI-Co's.
Het is dit toezichtcomité dat de grenzen van de buurt bepaalt, het document voor de openbare uitnodiging opstelt en uitvoert, en dit verspreidt via verenigingen, winkels of cafés, maar ook tijdens een "alle-brievenbussen" actie, een onmisbaar moment in het voorbereidingsproces.
Een BRI-Co is een bewust kortstondig moment dat drie of vier dagen duurt in een gerichte ruimte (een buurt met niet meer dan 5000 of 6000 inwoners) en op een tijdelijke locatie (die onder voorbehoud wordt bezet). Een vrij bescheiden opstelling wordt in deze ruimtes geplaatst (een tafel, stoelen, thee en koffie, een notitieboek, een microfoon), maar die blijkt veel complexer te zijn.
In de Bri-Co's is de ontvangst allereerst een esthetische ervaring in de oorspronkelijke betekenis van het woord, omdat lokale kunstenaars worden uitgenodigd om aan de muren en etalages te werken. Maar naast deze artistieke interventie (die gedurende de dagen verandert), is er ook aandacht voor de kwaliteit van de opstelling (tafels met bloemen en tafelkleden, de ruimte wordt schoongemaakt en gastvrij gemaakt) en voor een ontvangst zonder oordeel en zonder instrumentalisering (BRI-Co's zijn in de eerste plaats een plek van 'zijn'), zodat een bekende plek plotseling een andere plaats wordt. Bovendien wordt er veel aandacht besteed aan het verwelkomen van alle componenten van de buurt, inclusief de onzichtbare burgers. Daarom hebben de BRI-Co's een belangrijke rol als gratis volkskeuken en wordt er een banketfunctie toegevoegd: een gemeenschappelijke tafel waar mensen met een klein budget kunnen gaan zitten en hun vrienden en buren kunnen uitnodigen. Dit is een cruciaal element in de sociale benadering van de diversiteit van een buurt, omdat de maaltijd de verzwakte of niet-bestaande relaties tussen de bewoners herstelt en een beloftevolle band kan vormen voor de toekomst. Zoals begrepen kan worden, verplaatst een BRI-Co zich met al zijn materiaal (van tafels tot vorken, inclusief de koelkast en het fornuis), en gaat het niet zonder vaardigheden die de manier van zijn versterken.
De "intellectuele logistiek" van een BRI-Co is natuurlijk net zo bepalend. Zodra deze ontvangstvoorwaarden zijn gecreëerd, vinden de gesprekken plaats, individueel of collectief, zoals de aanwezigen wensen, en worden ze geleid door het verantwoordelijke team, waarvan ten minste één persoon is opgeleid in luistervaardigheden, zoals een socioloog, antropoloog, journalist of leraar. Op deze manier worden voorstellen verzameld voor herstelmaatregelen die betrekking hebben op de buurt en het sociale, politieke, institutionele, economische of milieuaspect van de regio of het land. Het verzamelen en bespreken van deze herstelvoorstellen zal een specifiek moment krijgen aan het einde van de drie dagen, en er zal worden besloten welke voorstellen snel moeten worden uitgevoerd. De uitvoering van de suggesties en de oplossing van de problemen die tijdens de BRI-Co zijn aangekaart, zouden zo snel mogelijk moeten plaatsvinden. De manieren van handelen worden overgelaten aan de deelnemers. Aan de andere kant zullen de animatoren van de BRI-Co zich bezighouden met het vormen van een reparatiesecretariaat en zullen zij zorgen voor contacten of het leggen van verbindingen en netwerken met andere praktijken of reeds uitgevoerde initiatieven.
De animatoren van een BRI-Co stellen geen doelen omdat ze niet weten welke vervolgstappen er zullen worden genomen, en ze beloven niet om het werk voor de bewoners te doen.
Het gaat om een kortstondige actie en de organisatoren positioneren zich niet als een nieuwe duurzame speler in de buurt.
Daarentegen zijn ze verplicht tot terugkoppeling. De behaalde resultaten worden beschouwd als een eerste collectief werk waarop andere processen kunnen worden gebouwd, die nauwkeurig kunnen worden heroverwogen. Daarom worden ze bekendgemaakt bij de bewoners van de betreffende buurt (via een nieuwe 'alle-brievenbussen' actie), evenals bij lokale verenigingen die in staat zijn om de gewenste vervolgstappen te verzekeren.
Het toezichtcomité keert terug zodra de BRI-Co is afgelopen en wordt verrijkt met nieuwe hulpbronnen die tijdens de BRI-Co zijn ontmoet, namelijk mensen die gedesaffilieerd zijn maar door het proces zijn samengebracht. Met dit uitgebreide comité worden de manieren om een spoor achter te laten en het proces voort te zetten onderhandeld. De overgang naar de praktijk is belangrijk, zelfs essentieel, als men een publiek wil blijven ontmoeten dat gewend is aan teleurstelling en falen.
Het gaat er niet om een vaag sociaal-cultureel buurtwerk uit te voeren, maar om de voorwaarden te bedenken voor een regelmatige betrokkenheid van verwaarloosde bevolkingsgroepen.
De uitdaging die BRI-Co probeert aan te gaan, is om tegemoet te komen aan de impliciete verwachtingen door middel van concrete, zichtbare prestaties die het dagelijks leven in de buurt veranderen of versterken. Naast fysieke en zichtbare reparaties gaat het er ook om het verhaal van de BRI-Co te vertellen, wat betekent dat methodologische elementen, benaderingen, anekdotes of benaderingen die zinvol kunnen zijn, aan andere lokale situaties worden aangeboden.
Voor de gelegenheid worden de resultaten en methodologieën van BRI-Co op de proef gesteld om de resultaten van elk afzonderlijk en over het algemeen te vergelijken en te versterken, met name om als schoolvoorbeeld te dienen voor andere te bouwen BRI-Co's. Het fabriceren en verspreiden van informatie is hier essentieel. Het spreekt voor zich dat in dit perspectief het gebrek aan of de moeilijkheid om een resultaat te bereiken ook een resultaat is, omdat het lessen leert uit pogingen en fouten.
Terwijl lokaal het uitgebreide comité belast is met het opvolgen van de resultaten van de BRI-Co, is het belangrijk om een coördinatiesecretariaat op te richten dat in staat is om op afstand de plaatsgevonden processen te begeleiden, degenen die zullen komen voor te bereiden en alles permanent te verbinden.
Het netwerken van reparatie-initiatieven en de lokale groepen die ze ondersteunen is inderdaad essentieel als we een echt gemeenschappelijke burgerlijke ruimte willen creëren. Het eventueel opzetten van een netwerk van gemeenschappelijke buurtlocaties zou vervolgens het begin kunnen zijn van het opzetten van een ander land binnen het huidige land.
Het eerste deel van ons BRI-Co-project, gericht op de betrokkenheid van basisgroepen, lokale realiteiten en burgercollectieven ontwikkeld in Sint-Gillis, heeft helaas vertraging opgelopen in Namen.
De MPEVH heeft deelgenomen aan de eerste trainings-test van de BRI-Co, georganiseerd door andere organisaties zoals het CESEP (Centrum voor Socialistisch Permanente Educatie), de Federatie van Sociale Diensten en AADTP (Acteurs en Actrices van het Heden) die de logistiek en permanenties organiseerden.
Deze eerste training zal plaatsvinden op 29, 30 en 31 augustus in het cultureel centrum van Namen, na de interne herorganisatie van de regionale CESEP FSE in Namen.
Voor de MPEVH leek dit een uitstekende gelegenheid om de BRI-Co's te leren kennen, hun context te begrijpen en andere betrokken actoren in dit project in Wallonië en Brussel te leren kennen.
Ter herinnering, een territoriale BRI-Co wordt voornamelijk uitgevoerd met gemarginaliseerde doelgroepen in achtergestelde wijken.
Daarentegen wordt een thematische BRI-Co uitgevoerd met groepen mensen die doorgaans niet worden beschouwd als informatiebronnen voor het uitgevoerde onderzoek. Specifieke methodologieën en speciale aandacht worden ingezet om zo horizontaal mogelijke relaties tussen alle actoren van een BRI-Co tot stand te brengen, om vertrouwen te creëren en durf toe te staan. Daarom zijn de ontvangst, de decoratie van de locatie, het aanbod van voedsel (eenvoudig maar verzorgd), de bijdrage van een kunstenaar en een artistieke creatie, en de houding en het gedrag van de animatoren van de BRI-Co bijzonder belangrijk.
Een BRI-Co is een ervaring om te beleven; de voorgestelde training moest de vorm aannemen van een pseudo-onderdompeling in een BRI-Co, door de concrete uitvoering van zoveel mogelijk kenmerken van de BRI-Co zelf (organisatie en decor van de locatie, ontvangst, delen van eenvoudig maar verzorgd voedsel, esthetische dimensie, horizontale relaties tussen trainers en deelnemers). Deze onderdompeling moest ook worden gevolgd door een debriefing en analyse.
De BRI-Co testtraining werd succesvol uitgevoerd op 29, 30 en 31 augustus, van 9.30 tot 16.30 uur, in het Cultureel Centrum van Namen.
De trainers waren Myriam Van der Brempt, Paul Hermant en Anissa Ayadi.
Anne Fournier diende als onze gids tijdens de wandeling door de wijk. Ze raakte vertrouwd met de BRI-Co-methodologie en werd de drijvende kracht achter de BRI-Co in Namen.
Na de training mobiliseerde Anne zich en nam ze de organisatie van de BRI-Co op zich. Op 23 september organiseerden we een wandeling met de partners. Het doel van de ontmoeting op 23 september was een soort verkenning om een ideale locatie te vinden voor de BRI-Co.
We vonden dat we samen het bericht moesten opstellen en moesten nadenken over de flyers voor de wandelingen. De groep die de verkenning van de verenigingen in de Bomel-wijk en mogelijke locaties heeft bijgewoond, overwoog de mogelijkheid om op 13 oktober een informele ontmoetingsmoment te organiseren met een maaltijd bereid door Pietro op zijn camping, gelegen tussen Brussel en Namen, in Neerijse, in Vlaams-Brabant maar vlakbij de taalgrens.
Dit heeft ons, Anne en Pietro Emili, in staat gesteld om op het terrein te werken. In samenwerking met onze partners uit Namen hebben we de volgende verenigingen gecontacteerd om te beginnen met het samenstellen van het eerste beoordelingscomité:
• CAL
• PAC
• MOC
• RSUN – Relais Social Urbain Namurois (OCMW van Namen)
• Une main tendue VZW
• Resto du Cœur VZW
• Medisch Huis van Bomel
• Nachtopvang van de Stad Namen
• Waals Netwerk ter Bestrijding van Armoede
• LST - Strijd Solidariteit Werk
• Mundo Namur (+ andere gehuisveste vereniging)
• Slachthuizen van Bomel
• + andere die later zijn toegevoegd
We hebben een brief gestuurd naar de verenigingen om hen uit te nodigen voor een vergadering, waarbij we hen informeerden dat de wijk Bomel een gemengde wijk is, zowel wat betreft zijn bewoners als de mensen die er komen, erdoor reizen om er te werken, genieten van zijn culturele plaatsen, opleidingscentra, winkels... We hadden gepland om de BRI-Co op 3, 4, 5 en 6 april in de wijk Bomel te houden, op een nog te bepalen adres. Op 15 maart hebben we de verenigingen van deze wijk uitgenodigd voor een informatieve aperitiefsessie in Plan B, bij de Slachthuizen van Bomel, vanaf 16 uur.
Op vrijdag 15 maart 2019 vond er een bijeenkomst plaats voor de BRI-Co van Bomel.
We hebben het gebied van de wijk afgebakend, taken verdeeld voor de distributie van folders (2500 folders, ongeveer 2500 huishoudens in de wijk, inclusief de Germinal-cite). De nieuwe folder is opgesteld om deze "impactvoller" en duidelijker te maken. Minder tekst, de data en de locatie zijn goed zichtbaar.
We hebben vier locaties geselecteerd die geschikt leken voor de BRI-Co. Echter, toen we een van deze locaties wilden reserveren, merkten we dat geen van hen beschikbaar was. Maar dankzij Anne werd de ruimte voor de BRI-Co gevonden.
Dit maakte het mogelijk om de BRI-Co op te zetten op 24, 25 en 26 april op nummer 35 van de Adolphe Bastinstraat. En de vergadering van het toezichtcomité werd georganiseerd op zaterdag 27 om 13 uur.
Op zaterdag 27 werd een nieuw uitgebreid toezichtcomité bijeengeroepen. Onder de negatieve punten van de BRI-Co van Bomel, vonden de leden van dit nieuwe comité dat slechts 15-20 personen langs zijn gekomen, waarvan een deel slechts kortstondig. Dit is te weinig gezien de investering en de folder heeft niet goed gewerkt. Geen enkele oudere is langsgekomen. Natuurlijk is de Bastinstraat geen centrale locatie, dus er is minder doorgang. Het opzetten verliep vrij snel vanwege het feit dat de oorspronkelijk gekozen locaties niet beschikbaar bleken te zijn en er snel een alternatieve locatie moest worden gezocht. Gelukkig hadden we geluk met de ruimte die we in de Bastinstraat hebben gebruikt. Moeten toekomstige BRI-Co's op een strijdplaats worden gehouden? Echter, het lijkt erop dat als er geen burgerbeweging is, er niets concreets gebeurt. De verenigingen die actief waren in het Bomel-gebied hadden het initiatief meer kunnen ondersteunen, maar dit moest beter worden aangegeven en gevraagd. Voor de toekomst moet een samenvattende fiche worden voorzien van wat BRI-Co is en wie wat doet. Na de analyse van de positieve en negatieve punten heeft het uitgebreide toezichtcomité kennisgenomen van de lijst met voorgestelde reparaties (link naar hieronder ===) door de burgers van de BRI-Co van Bomel:
- Zeer moeilijk om van de wijk naar de stad te gaan, naar de Boulevard d'Herbatte, omdat de lift van de loopbrug nooit heeft gewerkt en de trap onbegaanbaar is; het station is gesloten, 's avonds kan men het niet meer oversteken, dus een zeer grote omweg is nodig.
- Te voet mobiliteit is erg ingewikkeld. Hetzelfde geldt voor fietsers. Veel stof. Het is erg moeilijk om je fiets te parkeren. Onveiligheid met betrekking tot het verkeer, geen fietspaden, trottoirs zijn niet begaanbaar voor kinderwagens, liften van het station zijn vaak defect (kinderwagens). Er was een doorgang onder het station, maar die is door de NMBS gesloten. Ook veel studenten die moeten oversteken.
- Mensen voelen zich er goed, maar de situatie is te precair, met ongezonde woningen. Er is meer vraag naar buurtbijeenkomsten, en er zijn veel alleenstaande moeders met kinderen.
- Gebouwen waarvan de verdiepingen niet bezet zijn: deze met elkaar verbinden en met een trap verdiepingen met woningen maken.
- Voorstellen aan de eigenaren om de precaire woningen te renoveren vanwege het woningprobleem in Namen.
- Te veel beweging in de wijk, onveiligheid, gebrek aan verlichting (niet voldoende), vooral voor vrouwen en meisjes.
- Wijk te vuil, afvalbakken, blikjes, hondenuitwerpselen. Waarom geen bovengrondse afvalscheiding zoals in Barcelona? Kwetsbare personen en ouderen die hun afval niet thuis kunnen houden.
- Te veel geparkeerde auto's: de hele dag door lukraak gestald.
- Niet genoeg lokale winkels en korte keten.
- 's Avonds zijn vrouwen en meisjes bang, bijvoorbeeld na een bioscoopbezoek, bang voor de donkere tunnel aan de onderkant van de roltrappen van het station.
- Nachtopvang naast de Carrefour.
- Drugs is hier zeer aanwezig, openlijk verkocht in de buurt, bevoorradingscentrum voor de stad, ook rond de Slachthuizen.
- Kleine hut naast de Slachthuizen: verzoek aan de stad om deze te renoveren, de Slachthuizen hebben deze gesloten, project met de ITN om deze te herstellen. - Gevoel van angst maar geen echte aanvallen.
- Mensen zijn bang voor drugs in de parken, gebrek aan solidariteit. De Hplr-applicatie voor de buurt: niet iedereen heeft die, het is een technologische applicatie en vereist een bepaald sociaal-economisch niveau. Er zijn 68 leden.
- De Slachthuizen: immaterieel erfgoed van Bomel - moet worden ontwikkeld, heeft meer middelen nodig. Over knowhow.
- In Germinal en Bomel wilde de sociale cohesiedienst een buurt sociaal netwerk creëren... we weten niet hoe ver het project staat.
- De 3 Portes hebben een gemeenschappelijke moestuin geopend bovenop de wijk.
- De Slachthuizen hebben het plan om een gemeenschappelijke moestuin te creëren in plantenbakken op de openbare ruimte - allereerst omdat ze er eerder waren, en ook om een verbinding te creëren tussen de verschillende aanwezige doelgroepen in de wijk.
- Klein dorp waar veel geroddeld wordt.
– Voorstel: begeleide wandelingen over planten (Clarisse).
– Inrichting van de beplantingen bij de Slachthuizen: mensen betrekken (maar het zijn beplantingen van de Stad).
- Verzoek voor teamsporten: voetbal, petanque bij de Slachthuizen.
– Zomer in Bomel: voetbaldoelen, disco petanque, hiphopdansers, koks, skate voor mensen die niet ingeschreven zijn voor de stages maar die kunnen komen in de openbare ruimte. Er zou vast materiaal nodig zijn. Om ze bekend te maken, flyers in de brievenbussen. Maar er zouden vrijwilligers nodig zijn.
- Verzoek voor een workshop wereldkeuken.
– Waarom geen buitenborden om het programma van de Slachthuizen te presenteren?
– Geen gemeentelijke borden voor "vrije expressie" in de wijk.
– 3 moskeeën: Albanezen, Turken en Marokkanen praten niet met elkaar. Niet veel integratie in de wijk (meer integratie op school). Ook weinig integratie van vrouwen. Slechts één groep in de moskee voor vrouwen, elke 15 dagen. Ook een vrouwengroep in de Slachthuizen: het atelier van de buurvrouwen. Doel: één ochtend per maand, met een kunstenares die animeert, uitwisselt en vrouwen mobiliseert.
– Wijkcomité van Bomel heeft hard gevochten voor de rehabilitatie van de Slachthuizen + wijkcomité van Germinal. - De wijk Bomel is een zeer grote en uitgestrekte wijk.
- Gebrek aan vuilnisbakken in de straten.
- Mensen erkennen dat het cultureel centrum een ongelooflijke rijkdom naar de wijk brengt, de afgebroken muren maken het beter zichtbaar, dit trekt mensen aan, net als de inrichtingen en de speeltuin. Het wordt een openbaar plein.
Het uitgebreide Beoordelingscomité heeft toen de mogelijke vervolgstappen in overweging genomen.
– De mogelijkheid om een wijkcomitévergadering te organiseren en de gemeente erbij te betrekken om oplossingen aan te dragen.
– Het opzetten van een Burgersamenkomst of loting.
– Anders….
– Dit Beoordelingscomité heeft uiteindelijk voorgesteld om een gezellige bijeenkomst te beleggen, open voor alle verenigingen van het beoordelingscomité en voor iedereen die tijdens een van de 3 dagen langs is gekomen bij de BRI-Co, plus de verenigingen van het beoordelingscomité in de Slachthuizen. …..
Het proces gaat verder…. als 6000 het maximale aantal inwoners is dat betrokken kan worden bij "BRICo", is het doel om 800 wijken te bereiken om het grondgebied van Wallonië en Brussel te dekken.